هرتا مولر در آخرین مجموعه جستارهای خود به تأمل در باب تبعید و آزادی، هویت، وطن و کرامت انسانی می‌پردازد. او خواه در خوانش آثار بزرگانی همچون هاینریش بل و خواه در پرداختن به رویدادهای سیاسی، همواره مواجهه‌ای کاملاً صادقانه دارد و موضعی روشن اتخاذ می‌کند. مولر به نیروی براندازندۀ خنده واقف است و می‌گوید وجه مشترک دیکتاتورها این است که همگی از تحمل حقیقت عاجزند.
چگونه می‌توان از آزادی محافظت کرد؟ چگونه می‌توان سوبژکتیویتۀ فردی را حفظ کرد و با ترس جنگید؟ چرا دیکتاتورها از خنده می‌ترسند؟ چرا باید از اقلیت‌ها و پناهجویان حمایت کنیم؟ این نویسنده در کتابش، جستارهای هرتا مولر، با قلمی مشاهده‌گرانه به این پرسش‌ها می‌پردازد و با زبانی لطیف و شاعرانه از خاطرات و تجربیات شخصی زندگی در رژیم‌های تمامیت‌خواه می‌گوید. او مشاهدات و تجربیات سادۀ روزمره را به چشم‌اندازهایی استعاری و عمیق بدل می‌کند که بازتابی از تجربیات روانی و احساسی افرادی هستند که در کشورهای تحت سلطۀ نظام‌های سرکوبگر زندگی می‌کنند.
«وقتی امروز به گذشته می‌اندیشم، می‌دانم که سؤال بزرگ دوران دیکتاتوری این بود که چگونه باید زندگی کرد؟ این سؤال که چگونه در یک دیکتاتوری زندگی کنیم در واقع به این معنی است چگونه می‌توان کرامت انسانی خود را حفظ کرد.» هرتا مولر کرامت انسانی خود را در رومانی تحت حکومت چائوشسکو حفظ کرده بود. او زیر بار فشار دولت نرفت و خبرچینی نکرد ولی تاوان آن را با تنهایی و ترس پرداخت. «هر دیکتاتوری متشکل از کسانی است که هراس می‌افکنند و دیگرانی که می‌هراسند.» مولر به خوبی تأثیرات ترس سیاسی را می‌شناسد. این ترس هویت کسانی را که در معرض آن‌اند هدف قرار می‌دهد. «ترس آن‌ها را تربیت می‌کند تا جایی که دیگر هیچ انتظاری از زندگی خود ندارند.»
هرتا مولر سال ۱۹۵۳ در روستایی آلمانی‌زبان در رومانی متولد شده است. او در سال ۱۹۸۷ به آلمان مهاجرت کرد. مولر برندۀ جوایز ادبی بسیاری شده، از جمله نوبل ادبیات و جایزۀ برادران گریم. آثار او به بیش از ۵۰ زبان ترجمه شده‌اند. کتاب جستارهای هرتا مولر متشکل از جستارهایی است که این نویسنده طی ده سال اخیر نگاشته است. این مجموعه را نشر اطراف با ترجمۀ ستاره نوتاج به‌زودی به انتشار می‌رساند.
بدون دیدگاه