روایت - نظری

کتاب‌های نظریه‌ی روایت در انتشارات اطراف به دو گروه کلی تقسیم می‌شوند. از آنجا که فعالیت‌های این نشر به شکل تخصصی متمرکز بر روایت است،‌ مهم‌ترین کتاب‌های بخش نظری، کتاب‌هایی هستند که موضوع آن‌ها مستقیماً درباره‌ی نظریه‌ی روایت و مباحث مربوط به روایت و روایت‌شناسی است. علاوه بر این دسته‌، کتاب‌های دیگری نیز به مخاطبان ارائه می‌شود که به کاربرد مباحث نظری روایت در زمینه‌هایی می‌پردازند که به رشته‌های دیگر دانشگاهی مربوط می‌شوند.

کتاب سواد روایت اولین کتاب اطراف از دسته‌ی اول کتاب‌های نظری است. این کتاب نوشته‌ی اچ. پورتر ابوت است که با ترجمه‌ی نیما م. اشرفی و رویا پورآذر به خوانندگان تقدیم شده است. در این کتاب پاسخ پرسش‌هایی از این دست را خواهیم یافت: روایت چیست؟ به چه کار می‌آید و چطور به زندگی و متن‌هایی که ما می‌خوانیم شکل می‌دهد؟ ابوت با توضیح‌های همه‌فهم و شفاف مباحث مربوط به روایت و تکنیک‌های روایی را مطرح و مفاهیم زیربنایی حوزه‌ی روایت‌شناسی را تبیین می‌کند. او همچنین تعریف علمی و معتبر اصطلاحات روایی رایج را ارائه می‌دهد. ابوت با وسواس و دقت فراوان، معماری روایت را از اولین سنگ‌بنای آن بررسی می‌کند و روایت را در تمام جوانب زندگی روزمره‌ی ما جاری ‌و‌ ساری می‌داند. مثال‌های متعدد و متنوع سواد روایت از آثار ادبی، بحث‌های کتاب را از خشکی متون آکادمیک رها کرده و خواندن آن را برای مخاطب شیرین می‌سازد. این کتاب هم برای داستان‌دوستانی مناسب است که می‌خواهند راهی به پشت صحنه‌ی متن پیدا کنند و هم مرجعی ارزشمند محسوب می‌شود برای دوره‌های روایت‌پژوهی، دانشجویان،‌ پژوهشگران و علاقه‌مندان به روایت در حوزه‌های مختلف از جمله ادبیات و تئاتر، ‌فیلم و رسانه،‌ جامعه و سیاست،‌ روزنامه‌نگاری، خود‌زندگی‌نامه‌نویسی، ‌تاریخ و حوزه‌های دیگر هنر، علوم انسانی و علوم اجتماعی. امتیاز کتاب سواد روایت نسبت به کتاب‌های نظری دیگر در حوزه‌ی روایت‌شناسی آن است که به‌رغم شفافیت و سادگی ظاهری متنش هیچ‌یک از پرسش‌های مهم مربوط به روایت را از قلم نینداخته و در نتیجه علاوه بر معرفی نقطه‌ی آغازی ایده‌آل برای آشنایی با مفاهیم تخصصی و معتبر حوزه‌ی روایت، چکیده‌‌ی جامعی از پژوهش‌‌های اخیر به علاقه‌مندانی که اطلاعات تخصصی ندارند هم ارائه می‌دهد و کتابی بسیار تأثیرگذار در زمینه‌ی روایت است.

کتاب شهر از نو: شهرها با کدام روایت از پس فاجعه برمی‌آیند کتابی خوش‌خوان از مجموعه‌ کتاب‌های «روایت و شهرسازی» نشر اطراف است که شاید این روزها بهتر از هر کتابی به کار ما بیاید. مقاومت شهرها و ساکنان‌شان در برابر فاجعه‌های گوناگون طبیعی و انسانی، فارغ از شهری که در آن زندگی می‌کنیم، برای تک‌تک ما تبدیل به موضوعی شخصی شده است. مرزهای دنیای انسان امروز از سر دیوار خانه‌‌اش عبور کرده و کوچه و محله و شهر و کشورش را زیر پا گذاشته. جنگ، حمله‌های تروریستی، زلزله‌، آتش‌سوزی‌های خانمان‌برانداز و رخدادهای آزاردهنده‌ و تکان‌دهنده‌‌ی دیگر به شکل تروماهای جمعی تجربه می‌شوند. گویی همه‌ی ما در تاب‌آوری شهرهای دیگر و ساکنان‌شان محکی به شهر و دیار خودمان می‌زنیم و پا‌به‌پای مردم دیگر برای سرِپا نگه‌داشتن شهر تلاش می‌کنیم.

مجموعه‌ی «بیشتر از داستان»

مجموعه‌ی بیشتر از داستان با هدف آشنایی مخاطب فارسی‌زبان با مقاله‌های جدید و معتبر نقد طراحی و تدوین شده است. در مجموعه‌ی بیشتر از داستان جنبه‌های روایی رمان‌های شناخته‌شده‌ای که در ایران ترجمه و خوانده شده‌اند با کمک یک مقاله‌ی نقد برای مخاطبان توضیح داده می‌شود. معرفی شگردهای روایی که در آثار نویسندگان بزرگ به کار گرفته شده‌ هم به بررسی و فهم ابعاد گوناگون این متون کمک می‌کند و هم علاقه‌مندان به روایت را با نحوه‌ی به‌کارگیری این شگردها و تأثیراتشان آشنا می‌کند.

 بیشتر از داستان تأملی جدی بر شگردهای متنوع و متعدد روایت داستانی است و مخاطبان آثار داستانی،‌ نویسندگان و علاقه‌مندان به حوزه‌ی نقد هم‌زمان می‌توانند از آن بهره ببرند. آشنایی با مقاله‌های روز دنیا می‌تواند از سویی گستره‌‌ی گفت‌و‌گو با متن را برای هر مخاطبی وسعت بخشد و از سوی دیگر ابزارهای روایتگری حرفه‌ای را برای نویسندگان فراهم ‌آورد و راه‌های چگونه گفتن را شفاف کند. با معرفی این الگوهای معیار در خوانش آثار می‌توان باعث پویایی فضای داستان‌نویسی، ‌نظریه‌پردازی و نقد در ایران شد. در این مجموعه از میان رویکردهای متفاوتِ خوانش یک رمان فقط رویکردهای روایت‌شناختی انتخاب شده‌اند.

در مجموعه‌ی بیشتر از داستان فصل اول هر کتاب به مبانی نظری، مباحث و واژه‌های کلیدی مقاله اختصاص دارد تا مخاطبان ناآشنا به نظریه هم بتوانند از اثر بهره ببرند و فصل دوم شامل مقاله و گزیده‌هایی از رمان مورد بحث است. برای حضور ذهن بیشتر خوانندگان خلاصه‌ی رمان نیز در پایان ضمیمه شده است. تا کنون دو کتاب از این مجموعه به مخاطبان عرضه شده که عبارت‌اند از:

۱. فراروایت در ارباب حلقه‌ها

۲. روایت‌آمیزی در دُن‌کیشوت