در ادبیات داستانی فرم‌های متعددی برای روایت وجود دارد که به نویسنده امکان می‌دهند در داستان‌پردازی خلاق‌تر باشد. یکی از این گونه‌ها که در موردش بحث زیادی هم مطرح است، فراروایت است. فرمی که ویژگی اصلی‌اش خود ارجاعی است؛ به این معنا که نویسنده خواننده را آگاه می‌کند که در حال خواندن قصه است و دائماً بر این موضوع تاکید دارد. کتاب فراروایت در ارباب حلقه ها اثری پژوهشی و انتقادی است که تلاش می‌کتد این قالب را معرفی کند و توضیح دهد. مری. آر. بومن در این جستار بر روی این اثر معروف و مهم جی. آر. آر. تالکین دست می‌گذارد و می‌کوشد با کمک آن مفهوم فراروایت و ویژگی‌هایش را تشریح کند. بومن در این مقاله از این می‌گوید که این فرم چطور کار می‌کند و چطور می‌تواند مخاطب را شگفت‌زده کند و تحت تأثیر قرار دهد.
منتقدین اعتقاد دارند داستان و خواننده با هم در تعامل هستند. به این معنا که هم داستان از زندگی خواننده الهام می‌گیرد و هم خواننده با تفسیرش به قصه معنا می‌بخشد. در این ارتباط، فرم روایت نقشی تعیین‌کننده دارد. برای مثال خوانش فرم سرراست با خوانش داستانی که در دستۀ فراروایت قرار می‌گیرد، کاملاً متفاوت است و هر کدام برداشت خود را ایجاد می‌کنند. این مسئله ایدۀ اصلی کتاب فراروایت در ارباب حلقه ها است. مری آر. بومن با کمک گرفتن از داستان تالکین از شبکه روایت در فراروایت می‌گوید و نشان می‌دهد که چطور این گونه داستان‌ها فاصله بین خود و زندگی را برمی‌دارند. همین‌طور مرزگذاری و مرززدایی بین واقعیت و خیال را بیان می‌کند و توضیح می‌دهد که این نویسنده چطور ماهرانه بین این دو دنیا حرکت کرده است.
کتاب فراروایت در ارباب حلقه ها بخش اول از مجموعۀ «بیشتر از داستان» نشر اطراف است که دبیری آن را رویا پورآذر برعهده داشته. این اثر را نیما م. اشرفی ترجمه کرده است. برای آشنایی بیشتر با این کتاب می‌توانید این مقاله را بخوانید.
دربارۀ مجموعۀ بیشتر از داستان
مجموعۀ بیشتر از داستان نشر اطراف، تلاشی است برای ایجاد ارتباطی پربارتر بین داستان و همۀ کسانی که آن را می‌خوانند و در پی چیزی فراتر از ماجراهای داستان هستند. داستان و خواننده‌اش تعاملی دوسویه دارند؛ از یک سو ارتباط با دنیای داستان و چگونگی این ارتباط، نسبت مخاطب و داستان را مشخص می‌کند و نقش پررنگی در زندگی مخاطب دارد. از سوی دیگر داستان‌ها هم از دل دنیای واقعی سر برمی‌آورند و بسته به خوانش کسی که روبه‌رویشان نشسته، شکل و شمایل‌شان تغییر می‌کند. این مجموعه می‌کوشد به رابطۀ بین این دو معنا ببخشد. از این سری تا کنون کتاب‌های فراروایت در ارباب حلقه‌ها و روایت‌آمیزی در دن‌کیشوت به چاپ رسیده است.
دربارۀ نویسندۀ کتاب فراروایت در ارباب حلقه ها
مری آر. بومن (Mary R. Bowman) از دانشگاه دوک دکترای زبان انگلیسی گرفته و استاد دانشگاه وبسکانسین است. شعر، روایت و نقد فمینیستی تخصص‌های او هستند. او مقالات زیادی نوشته و ویراستار و دبیر چندین ژورنال بوده است.
نقد و بررسی‌ها
هنوز بررسی‌ای ثبت نشده است.