زهره ترابی روزنامهنگار، پژوهشگر و نویسنده در سال 1369 به دنیا آمد. او فارغالتحصیل رشتۀ مهندسی کامپیوتر است و فعالیت ادبیاش را از سال 1393 در مجلۀ همشهری جوان شروع کرد. او در سالهای بعد با نشریاتی همچون دانستنیها، تراژدی و جامجم همکاری کرد و در جشنوارۀ مطبوعات سال 1396 رتبۀ اول بخش گزارش را به دست آورد. پژوهش مستند تاریخی فرار از قصر نیز او را نامزد دریافت جایزۀ بهترین پژوهش از سیزدهمین جشن مستقل سینمای مستند ایران کرد.
زهره ترابی از اولین روزهای شروع کار نشر اطراف به این مجموعه پیوست و در مقاطع مختلف در نقش ویراستار، کارشناس تاریخ و کارشناس تالیف وظایفی را برعهده گرفت. چادر کردیم رفتیم تماشا و جریدۀ فریده از کتابهای اوست و روایتهایش در کتابهای کآشوب و ما ایوب نبودیم منتشر شده. او در چند کتاب دیگر اطراف نیز به عنوان محقق و گردآورنده حضور داشته است.
کتابهای زهره ترابی در نشر اطراف
کتاب جریدۀ فریده
کتاب جریدۀ فریده ما را با دنیای زنان پیشروی بعد از مشروطه آشنا میکند و بیواسطه نشانمان میدهد که تصویر زن امروزی چطور شکل گرفته و در تاریخ فکر و قلم ایرانی زنان چگونه هویت خود را تعریف کردهاند. این کتاب منتخبی از مقالات و مطالب روزنامۀ مهم و جریانساز شکوفه است که به همت مریم عمید (مزینالسلطنه) در دورۀ احمد شاه منتشر شد؛ نشریهای که هدفش بهبود وضعیت زنان کشور بود. کتاب پیش رو به موضوعات مختلفی اشاره میکند تا تصویر دقیقی از وضعیت جامعۀ ایرانی و زنان آن دوره ارائه دهد.
کتاب چادر کردیم رفتیم تماشا
چادر کردیم رفتیم تماشا، اولین کتاب از مجموعۀ سفرنامههای قدیمی زنان، همزمان با حکومت ناصرالدینشاه نگاشته شده است. در بخش اول عالیه خانم شیرازی در مورد شروع سفرش از کرمان، رفتن به بمبئی و سختیها و ماجراهای سفر حج و عتبات مینویسد. در بخش دوم با پایان سفر حج و رسیدن به تهران، او مدتی طولانی در دربار ناصری میماند. روزنگاریهای دقیق نویسنده از دربار ناصری، تصویر خواننده از وضعیت حاکمیت در آن دوره را کامل میکند. عالیه خانم که از آشنایان دور خانوادۀ شاه بوده و مراودۀ زیادی با آنها نداشته، آنچه از دربار و حرمسرای ناصرالدینشاه دیده را با جسارت و بدون تعارف نوشته که باعث شده روایت او با روزنگاریهای دیگری که خواندهایم، متفاوت باشد.
کتاب ما ایوب نبودیم
ما ایوب نبودیم شرح تجربۀ مراقبت و مواظبت از کسی و چیزی از زبان سیزده مراقب در همین روزهاست؛ روایت احوال و افکار و روزگار آدمهایی که سرنوشتْ آنها را در موقعیت انتخابِ خود یا دیگری گذاشته؛ آدمهایی که بخشی از روزها و شبهایشان را به دیگری بخشیدهاند. مراقبتْ ایستادن روی مرز دو جهان متفاوت است. جهان مردمان رنجدیده و جهان عافیتنشینانِ فراموشکار و مغرور. مراقب میانجی و مترجم دردهاست. رنج و زندگی را به یکدیگر ترجمه میکند و خودش هم در این میانه بالغ و بالنده میشود. خواندن تأملات و خاطرات کتاب ما ایوب نبودیم کشف فراز و فرودی است که انسان، درون و بیرون مواجهه با درد، طی میکند. قصۀ سفر قهرمانی معمولی است که ناگهان در موقعیتی غیرمعمولی باید به زندگیاش ادامه دهد و تسلیها و دلخوشیهایی برای ادامۀ راه بیابد.
کتاب کآشوب
کتاب کآشوب دربردارندۀ بیستوسه روایت از نویسندههای مختلف است که با دیدگاههایی متفاوت دربارۀ نسبت خودشان با محرم و روضههای این ماه نوشتهاند. این جستارها با زبانی ساده و لحنی صمیمی نوشته شده و هرکدام به نوعی ردپای اقلیم و تجربیات زیستۀ نویسنده را در خود دارد. آنچه این اثر را متمایز میکند، نگرش متکثر و دغدغههای متفاوت نویسندگان و تعلقشان به انواع طیفهای فکری است که درنهایت باعث شده روایتشان از پدیدۀ عاشورا کاملاً منحصربهفرد شود. این اثر به عنوان کتاب سال عاشورا انتخاب شده بود.
کتاب پاریس از دور نمایان شد
این کتاب اولین جلد از مجموعۀ تماشای شهر، گزارش و خاطرۀ سفر ۹ نفر از رجال و افراد سرشناس عصر قاجار به شهر پاریس است. به نوعی اولین گروهی از ایرانیان که پا به این شهر دوردست و شگفتانگیز گذاشتهاند؛ از مظفرالدین شاه و ناصرالدین شاه گرفته تا حاج سیاح. این سفرنامه نشان میدهد تصویری خیالی که از پاریس در ذهن همۀ ما نقش بسته از توصیفات و غافلگیریهایی پدید آمده که همین مسافرین اولیه با خود سوغات آوردهاند. پژوهش این کتاب را زهره ترابی بر عهده داشته و علی اکبر شیروانی آن را تدوین و گردآوری کرده است.
کتاب بمبئی رقص الوان است
کتاب بمبئی رقص الوان است متشکل از هفت گزارش دربارۀ سفر اهالی دورۀ قاجار به بمبئی هندوستان است. هفت گردشگری که در قرنهای دوازدهم و سیزدهم هجری شمسی با سختی و مشقت فراوان خود را به این سرزمین بزرگ و رنگارنگ رساندند تا سحر و جادوی آن، و هر چه در موردش شنیده بودند را از نزدیک و با چشم خود ببینند. این کتاب روایت این مسافران از مواجهه با شهر بمبئی، اهالی و فرهنگ هند است. این اثر جلد پنجم از مجموعۀ تماشای شهر محسوب میشود و زهره ترابی پژوهشگر آن بوده است.
کتاب زانتشگان
کتاب زان تشنگان، بخش سوم از مجموعۀ کآشوب، دربردارندۀ روایتهایی از عاشورا و مراسمها و آیینهای آن است. بیست و چهار نویسنده از گوشهگوشۀ ایران و دنیا، از سنتهای این ماه، عزاداریها و روضههای آن گفتهاند و در قالب ناداستانهایی مستند، کوتاه و خواندنی تجربهشان از مواجهه با این پدیده را توضیح دادهاند. این نویسندگان که دیدگاهها و تفکرات متفاوتی دارند، تلاش کردهاند از منظر خود به این واقعه بنگرند. زان تشنگان ماجرای سرایت دلبستگی و قصۀ دستبهدست شدن سرسپردگی ابدی به محرم است. نفیسه مرشدزاده دبیر مجموعه و زهره ترابی گردآورندۀ روایتهای این کتاب است.
کتاب رهیده
کتاب رهیده فصل چهارم مجموعۀ کآشوب است. در این کتاب هجده نویسنده با گرایشهای فکری و طبقات فرهنگی و اجتماعی متفاوت خاطراتشان از عاشورا و عزاداری ماه محرم را روایت کردهاند. گزارشهای این نویسندگان صادقانه و ساده است و نشان میدهد این پدیده تا چه حد برایشان تأثیرگذار بوده و چرا هیچگاه از آن رهایی پیدا نکردهاند.
کتاب مهمانگاه
کتاب مهمان گاه روایتهایی از محرم و عزاداری در این ماه است. پانزده نویسنده از عاشوراهایی نوشتهاند که بر آنها گذشته و از دریافتها و خاطراتشان از محرمهای دور و نزدیک و اندوه هر سالهشان گفتهاند. این کتاب که فصل پنجم از مجموعۀ کآشوب محسوب میشود، دربارۀ سوگواریها، سنتها و آیینها و روضههای ماه محرم است. هر نویسنده از منظر خود به این پدیده نگاه کرده و تجربیاتش را در قالب جستارهایی کوتاه و خواندنی در معرض قضاوت ما گذاشته است. زهره ترابی در این کتاب به گردآورنده حضور داشته است.
بدون دیدگاه