اصغر عبداللهی از فیلمنامه‌نویس‌های تأثیرگذار پس از انقلاب بود؛ کسی که با فیلمسازهای بزرگی مثل کیمیایی و پوراحمد کار کرد. اما برای او رسیدن به این جایگاه اصلاً ساده نبود. شروع دانشگاهش با انقلاب فرهنگی مصادف شد و آغاز کارش با دوره‌ای ایدئولوژیک که سینمای قصه‌گو را طرد می‌کرد. با این وجود او موفق شد و مسیرش را یافت. کتاب قصه ها از کجا می آیند به نوعی خاطرات او از سال‌های فعالیتش است. عبداللهی در سال‌های پایانی عمرش دست به قلم شد تا از این راه پرفرازونشیب بگوید. اما کتاب او فقط خاطره‌نگاری و خودزندگی‌نامه نیست، کلاس آموزشی نویسندگی هم هست.
اصغر عبداللهی در مقدمۀ کتاب قصه ها از کجا می آیند می‌گوید که به او پیشنهاد نوشتن متنی دربارۀ نویسندگی داده شده بود. ناداستانی که قرار بود نکات فیلمنامه‌نویسی و داستان‌نویسی را به نویسنده‌های جوان بیاموزد. عبداللهی اما به ایدۀ خلاقانه‌تری رسید؛ ترکیب این ناداستان با سرگذشت زندگی خودش. او هر فصل از کتابش را به یکی از عناصر فیلمنامه اختصاص داده؛ ژانر، شخصیت، روایت، دیالوگ یا اقتباس. در مورد هر کدام از این موارد، او ابتدا از خودش شروع می‌کند، ایده‌هایش را می‌گوید و آن را به زندگی شخصی‌اش پیوند می‌دهد. پس از آن نکاتی آموزشی را در مورد هر یک از این المان‌ها مطرح می‌کند. در پایان کتاب هم فیلمنامۀ «شلیک به کلاغ‌ها»ی او به چاپ رسیده است که مبنای یکی از قسمت‌های سریال رازهای یک خانه بود. سریالی به کارگردانی حمید لبخنده که اوایل دهۀ 1390 از شبکۀ چهار سیما پخش می‌شد.
کتاب قصه‌ها از کجا می‌آیند با استقبال خیلی خوبی از سوی منتقدین مواجه شد و بسیاری نگاه صادقانه و صمیمی اصغر عبداللهی را ستودند. گزیده‌ای از مطالب این کتاب را می‌توانید در اینجا بخوانید.
دربارۀ اصغر عبداللهی
اصغر عبداللهی (1334-1399) داستان‌نویس، فیلمنامه‌نویس و فیلمساز ایرانی بود که به خاطر فیلم خانه خلوت توانست جایزۀ سیمرغ بلورین جشنوارۀ فیلم فجر را ببرد. او پس از انقلاب تحصیلاتش را نیمه‌تمام گذاشت و خیلی زود نویسندگی را شروع کرد. عبداللهی از نسل اول فیلمنامه‌نویسان سینمای پس از انقلاب محسوب می‌شود که نقش مهمی در رشد آن داشت. خواهران غریب، مرسدس، مهاجران، عینک دودی و خواب زمستانی از معروف‌ترین آثار این هنرمند محسوب می‌شوند. عبداللهی چند کتاب داستان هم به انتشار رسانده بود که هملت در نم‌نم باران، و در پشت آن مه از جملۀ آن‌ها هستند.
فهرست
ایده | 13-24
افسردگی مال نویسنده‌ی پولداره
طرح | 25-32
دغدغه‌ی دیگران را از آن خود کن
تعلیق | 33-42
برای نوشتن داستان پلیسی قلب پاک کافی نیست
دیالوگ | 43-52
این‌قدر نغز و سعدی‌وار و مرتب؟
اقتباس | 53-62
دیوار شکسپیر کوتاه است
شخصیت | 63-74
درام رو به اتاق مشاوره‌ی روانپزشک تبدیل نکنی
ژانر | 75-86
کوچک‌تر از یک قصر گوتیک
منظر روایت | 87-98
یهو نیا توی صحنه
فضاسازی | 99-110
در کسوت یه سیاح
شرح صحنه | 111-120
چرا همچین ساعتی؟
نقش فرعی | 121-132
زل زده بود به من که نویسنده‌ی درام بودم
پایان‌بندی | 133-144
دو تا زنگ داره، شما اون سفیده رو بزن
پیوست | 145-159
فیلمنامه‌ی «شلیک به کلاغ‌ها»
ستایش‌ها و افتخارات
«اصغر عبداللهی کتاب درخشانی دارد به اسم قصه‌ها از کجا می‌آیند؟ برای هر کسی که نوشتن را دوست دارد یا دلش می‌خواهد دستی در نوشتن داشته باشد و اساساً قصه‌شنیدن و قصه‌گویی را دوست دارد، این کتاب به‌شدت دوست‌داشتنی و جذاب است.»
رسول صدرعاملی، کارگردان سینما
«قصه‌ها از کجا می‌آیند؟ کتابی آموزشی‌روایی است که دست نویسنده‌های جوان را می‌گیرد و آن‌ها را با روایت آشنا می‌کند. این کتاب طرحِ نویی است که نویسنده‌اش کوشیده تا از خشکی کلاس‌های درسی کم کند و با مخاطب‌هایش دوست باشد. روایت‌هایش سرشار از حس‌اند و طنزی ظریف در آن‌ها موج می‌زند. توضیح‌هایش ساده و قدرتمندند و گره‌های درسی را می‌گشایند. نویسنده اطلاعات را از مخاطب پنهان نمی‌کند و اسم این پنهان‌کاری‌ها را پلات‌دزدی می‌گذارد. عبداللهی در این کتاب فیلمنامههای خود را نیز از بوتهٔ نقد می‌گذراند. او در هر فصل یک مسئلهٔ دشوار فیلم‌سازی را به مخاطبش می‌شناساند، نویسندهٔ جوان را از توهم‌های روشن‌فکری دور می‌کند و تجربه‌های خود را می‌آموزد.»
میثم امیری، فصلنامهٔ فرم و نقد
«این یک کتاب قصه‌ست. قصه‌ی قصه‌ها… از لابه‌لای کلمه‌های آدمی که «کلمه» را تجربه کرده؛ به جان نشانده؛ و به جانمان می‌نشاند.»
بردیا پوربهرامی
«کتاب را که باز می کنید اصغر عبداللهی با ژست سیگار به دست، لبخند به لبش نشسته است و زل زده است به مای مخاطب.او استاد این کلاس نویسندگی است. این کتاب شامل روایتهایی است از داستان چگونه نوشته شدن فیلمنامه‌هایی که اصغر عبداللهی در طی سال تجربه آموختن نوشته است. فیلمنامههای برتری مثل شلیک به کلاغ‌ها، جهیزیه برای رباب، جستجو در بندر و … «اصغر عبداللهی» برایمان تعریف می‌کند که برای نوشتن یک فیلمنامه یا داستان کوتاه چطور باید فکر کرد، آیا منتظر ایده و الهام از غیب بود؟ یا برای بدست آوردنش جهد و جهاد کرد؟ آیا این شیوه، این مضمون مورد نظر به کار این داستان می‌آید یا نه؟ آیا با یک شخصیت یا فضای ذهنی می‌شود قصه‌ای ساخت؟ آیا می‌شود عاشقانه‌ای نو نوشت در حالی که عاشقانه‌ها همه کلیشه و کلاسیک شده‌اند؟ ژانر نوآر و هارور در فیلمنامه چه خصوصیاتی باید داشته باشد؟ آیا برای نوشتن یک فیلم جنایی پلیسی داشتن قلب پاک کافی است یا خدا هم باید دوستت داشته باشد؟ خلاصه که هر چی سوال در مورد فیلمنامه نویسی در ذهن دارید، اینجا پاسخش را پیدا خواهید کرد.»
افروز جهاندیده
«اگر دچار کمال‌گرایی هستید، اگر ترس از کاغذ سفید دارید، اگر دکمه دارید و فکر می‌کنید که نباید براش کت بدوزید کتاب «قصه‌ها از کجا می‌آیند» را بخوانید… کتاب قصه‌ها از کجا می‌آیند ما را با تئوری‌ها و اسم‌های مختلف گیج نمی‌کنه. اصلن با اونا کاری نداره. هرچند توصیه می کنه که یهو نیا تو صحنه؛ اما روایت و زبان شیرین کتاب، تلخی و شیرینی توامان حوادثی که برای آقای نویسنده اتفاق افتاده همراه می‌کنه شما رو این‌قدری که دلتون نیاد کتاب رو زمین بذارید.»
ادیسه عسکری، زیزفون
«اصغر عبداللهی در کتاب قصه‌ها از کجا می‌آیند؟ کلیشه‌های آموزش نویسندگی و فیلمنامه نویسی را در هم شکسته است و برای آموزش به سراغ سبکی نو رفته است. اگر شما هم به نویسندگی و فیلمنامه‌نویسی علاقه‌مند هستید و از کتاب‌هایی با متن سخت و دشوار، خسته شده‌اید و به دنبال کتابی با متنی جذاب و خوش‌خوان می‌گردید، خواندن کتاب قصه‌ها از کجا می‌آیند؟ به شما توصیه می‌شود. این ناداستان بی‌نظیر در اولین فرصت بخوانید.»
فاطمه آل آقا، آوانگارد
«این کتاب چیزی فراتر از آموزش فیلمنامه‌نویسی است. اصغر عبداللهی با آن نثر داستان‌گو و شیرین‌اش در هر فصل کتاب روایتی را تعریف می‌کند و به واسطه آن روایت، یکی از عناصر مهم در نوشتن فیلمنامه را مطرح می‌کند. روایت‌ها از تجربه‌هایی در دوران زندگی حرفه‌ایش سرچشمه می‌گیرند و در واقع به نوعی خاطرات او هستند که حالا به شکلی مدون برای رسیدن به مقصود مورد نظر بدین شکل درآمده‌اند. در پایان هر فصل ما متوجه می‌شویم که این روایت مربوط به کدام فیلمنامه عبداللهی بوده است و خود این امر لذتی مضاعف در پی دارد وقتی میفهمی که روند نوشتن فیلمنامه یک فیلم که دوستش داشتی چطور بوده است. در قسمت پیوست کتاب فیلمنامه کوتاهی با عنوان شلیک به کلاغ‌ها آمده که چندسال قبل به صورت تله‌تئاتر ساخته شده بود. این فیلمنامه چند صفحه‌ای به نظر من یک نمونه عالی برای آموختن عناصر روایت به موجزترین شکل ممکن است.»
⭐⭐⭐⭐⭐ پیمان خان محمدی
«کتاب‌های آموزشی معمولا خشک و محتوامحورند. سخت می‌شود با فصل هایش همراه شد و معمولا خواندن‌شان زمان می‌برد.
این کتاب تمامش تجربه است. به قول احسان رضایی، عمواصغر، نشسته دانه به دانه تجربه فیلمنامه‌هایش را کلمه کرده و تحویل نسل بعدی نویسندگان داده.
به این حجم از سادگی هم اکتفا نکرده و باز ساختار دیالوگ محوری طراحی کرده که مخاطب خسته نشود. انتهای هر بخش هم از فیلم موردنظرش اسم برده که برویم ببینیم.
خلاصه که، گل در بر و می در کف و معشوق به کام است.»
⭐⭐⭐⭐⭐ فاطمه زهرا بختیاری
«این کتاب، قصه‌ی قصه‌هاست.»
⭐⭐⭐⭐⭐ سپهر قدیمی
«یک کتاب بسیار عالی برای علاقه مندان به فیلنامه نویسان و به طور کل نویسندگان!
مرحوم اصغر عبداللهی در این اثر، ماجرای شکل گیری چند اثر خود را با بیانی جذاب و لحنی گیرا و شیوا بیان کرده است
از ایده اولیه تا پردازش ایده و مشکلات حین کار و اتفاقات گوناگون در طول نگارش فیلمنامه و برخی تغییرات و…
در این بین نکات مختلف فنی پیرامون اصول گوناگون فیلمنامه نویسی را نیز آورده که به غنای کار کمک شایان توجهی کرده است»
⭐⭐⭐⭐ Mohammad reza khorasanizadeh
«یک متن واقع‌بینانه از زندگی شغلی یک فیلمنامه‌نویس و تعریف اجزا فیلمنامه در چهارچوب این زندگی شغلی.
به دوستانی که به داستان، روایت و فیلمنامه نویسی علاقمندند، توصیه میکنم.»
⭐⭐⭐⭐ Komeil Farahzadi
«کتاب اصغر عبداللهیِ خدابیامرز، یکی از عجیب‌ترین کتاب‌های آموزشی‌ای است که خوانده‌ام و احتمالا خواهم خواند. این کتاب در قالب مجموعه‌ای از روایت‌های خواندنی از مراحل نوشتن فیلمنامههای مختلف به قلم مولف، به آموزش همزمان فیلمنامه‌نویسی به خواننده می‌پردازد. یعنی در عین حال که دارید خاطره‌ای از چگونگی نوشته شدن فیلمنامه یک فیلم سینمایی را می‌خوانید، مبحث – مثلا – ژانر یا تعریف ملودرام را هم یاد می‌گیرید.
از اصغر عبداللهی تا امروز چیزی نخوانده بودم. ولی فکر میکنم همین کتاب کافی‌ست که بگوییم عبداللهی نویسنده بزرگی بوده است. فیلمنامه تله‌تئاتر شلیک به کلاغ‌ها که ضمیمه کتاب شده، چقدر درخشان است!»
⭐⭐⭐⭐ Peyman Talebi
دیدگاهها
هیچ دیدگاهی برای این محصول نوشته نشده است.