روایت و پژوهش | پژوهش روایی چیست؟

این روزها دربارهی پژوهش روایی زیاد میشنویم اما به نظر میرسد تعریف دقیق و مشخصی از این مفهوم نداریم. پژوهش روایی تلاشی است برای بهرهگیری از روایت و قصه با هدف شناخت و فهمِ جنبههای مختلف زندگی انسانی؛ تلاشی که…

این روزها دربارهی پژوهش روایی زیاد میشنویم اما به نظر میرسد تعریف دقیق و مشخصی از این مفهوم نداریم. پژوهش روایی تلاشی است برای بهرهگیری از روایت و قصه با هدف شناخت و فهمِ جنبههای مختلف زندگی انسانی؛ تلاشی که…

شاید بعضیها فکر کنند خودزندگینامه همان زندگینامه است که کسی دربارهی خودش مینویسد. اما چگونگی روایت زندگی در این دو فرم، وجوه تمایزی بنیادین دارد. در ژانر زندگینامه پژوهشگرِ زندگی دیگری، از زاویهی دید بیرونی نسبت به سوژه، زندگی او…

موضوع بسیاری از پژوهشهای روایی در رشتۀ جامعهشناسی، هویت شخصی و اهمیت آن است. تا پیش از پیدایش جوامع مدرن، چنین میپنداشتند که همۀ اعضای جامعه هویت ثابتی دارند و این هویت بر مبنای اصلونسب خانوادگی، طبقۀ اجتماعی و عواملی…

پژوهشهای حقوقی با مفهوم روایتمندی ارتباط نزدیکی دارند مخصوصاً در سنت انگلوساکسون که رویۀ قضایی مبتنی بر احکام حقوقی دادگاههای گذشته است. در واقع همۀ قوانین را میتوان به منزلۀ یک چکیدۀ انتزاعی از دعاوی فردی درنظر گرفت. روایت، راه…

چگونگی بازنمایی واقعیت در رشتههای مرتبط با تاریخ و رشتههای ادبی یکسان نیست. از گذشته وجه تمایز این دو حوزۀ پژوهشی را در نسبت آنها با بازنمایی واقعیت دانستهاند. مثلاً ارسطو در کتاب بوطیقا با این فرض شروع میکند که…

همۀ مذاهب به اساطیر روایی دربارۀ شالودۀ هستی متکی هستند و اتکای مذاهب به این اساطیر روایی، جایگاهی شرعی برای آنها ایجاد کرده است. توجه پژوهشگرانی که از دیدگاه روایتشناسی مفاهیم دینی را بررسی میکنند بر ارتباط بین اساطیر روایی…

آثار ادبی از لحاظ شکل و محتوی تنوع فراوانی دارند. بیتردید اهمیت، جایگاه، ماندگاری و تأثیرگذاری این آثار در گروِ فرم نهایی آنهاست که بر مبنای ساختار و مضمون انتخابی نویسنده و چگونگی تلفیق این دو وجه رقم میخورد. روایتهایی…

این روزها موضوع روایت و روایتگری در مباحث علمی و نظری میراث فرهنگی و گردشگری -خصوصاً گردشگری فرهنگی- اهمیت فراوانی پیدا کرده است. بیتردید این مباحث سالهاست از مقدمات بدیهی ارتباط روایت و میراث فرهنگی یا روایت و گردشگری عبور…

یکی از بارزترین نمونههای ارتباط بین روایت و حقوق را میتوان در جریان محاکمهی سیمپسون مشاهده کرد. تابستان ۱۹۹۴ اُ. جِی. سیمپسون (ورزشکار سیاهپوست و ستارهی رسانههای آمریکا) متهم شد به قتل وحشیانهی همسرش نیکول سیمپسون و رونالد گلدمن که…
فراروایت روایتی است خودارجاع. اگر روایتی توجه خواننده را به اینکه دارد یک داستان میخواند، جلب کند یا به عمل آفرینش داستان اشاره کند، متنی فراروایی به وجود میآید. فراروایت به روشهای گوناگون خواننده را از دنیای داستان جدا میکند.…
«آرمانشهرها، ناکجاآبادهایی هستند که از دل روایتهای مختلف دربارۀ جهان سر برمیآورند. نخستین بار سِرتامس مور[1] – حقوقدان، فیلسوف، نویسنده و دولتمرد انگلیسی قرن شانزدهم میلادی – در کتاب آرمانشهر[2] خود برای توصیف یک نظام سیاسی بیعیب و نقص از…