روایت بردگی یکی از انواع روایت زندگی است که یک بردۀ سابقِ فراری یا آزادشده دربارۀ اسارت، ظلم و سرکوب جسمی، اقتصادی و عاطفی، فرار از بردگی و رسیدن به نوعی آزادی می‌نویسد. روایت‌های بردگی در ایالات متحده معمولاً پیش از جنگ داخلی منتشر شده‌اند اما تاریخ بردگیِ افراد در کشورهای مختلف فرق می‌کند و حتی بعضی از این روایت‌ها تا قرن بیستم چاپ نشده بودند. مثلاً روایت زندگی استِبان مونتِخو که در کوبا اسیر شد، نخستین بار بر اساس گفته‌هایش برای میگِل بارنِت به زبان اسپانیایی و در سال ۱۹۶۶ منتشر شد. به گفتۀ فِرنسیس اسمیت فاستر روایت‌های بردگیِ ایالات متحده پرطرفدار بودند و صدها نمونه از آن‌ها منتشر شدند. بعضی از آن‌ها نیز چندین بار ویرایش شده‌اند و هزاران نسخه از آن‌ها به فروش رفته است. رابرت بی. استِپتو چهار نوع روایت بردگی (انتخابی، ترکیبی، تأییدشده و ژانری) را توضیح می‌دهد و می‌گوید این فرم نوعی ادبیات نقادانۀ غنی ایجاد کرده و در گسترش سبک‌‌های رواییِ آفریقایی-آمریکایی پس از خود تأثیرگذار بوده است.
آلنی ده ویژگی رایج را در روایت‌های بردگی برمی‌شمارد، از جمله ارائۀ عکسی از روایتِ مُهروامضا‌شده، صفحۀ عنوانی که نشان می‌دهد روایت را کسی نوشته که قبلاً برده بوده است، شهادت‌نامه‌ها و پیش‌گفتارهای طرفدارانِ سفیدپوست الغای بردگی، عبارت آغازین «من در … به دنیا آمدم»، شرح شلاق خوردن از ارباب‌های زن و مردِ بی‌رحم و مقاومت برده در برابر آن‌ها، گزارش مشکلات برده برای سوادآموزی، تقبیح برده‌داران مسیحی که بر اساس گزارش‌ها از همه بی‌رحم‌تر بودند، شرح تلاش(های) موفق برده‌ها برای فرار و انتخاب نام خانوادگی جدید برای خود. از آن‌جا که بیشتر اوقات تردیدهایی دربارۀ سواد خواندن و نوشتنِ بردگان سابق وجود دارد، بعضی روایت‌ها را نامعتبر دانسته‌اند مثل روایت هرِیِت جیکوبز که بعدها جین فِیگن یِلین ثابت کرد خود جیکوبز آن را با اسم مستعار لیندا برِنت منتشر کرده است. مهم‌ترین تأثیر روایت‌های بردگان سابق، مخالفت با آن دسته از افسانه‌های رایجِ نظام برده‌داری بود که در ادبیات و تاریخ ایالت‌های جنوبی آمریکا به عنوان فرهنگ مزرعه‌داریِ عرضه می‌شد. به گفتۀ ویلیام اِل اَندروز «روایت‌های بردگی در آثاری به اوج و کمال رسیده‌اند که در آن‌ها آداب و رسوم و صداهای خودزندگی‌نگارانۀ متعددی در هم تنیده‌اند تا نوعی هویت جمعی برای سیاهان ایجاد کنند.» بسیاری از روایت‌های بردگی نشان می‌دهند که بردگان سابق پس از رهایی هم نمی‌توانند مثل شهروندان کشوری لیبرال حق مالکیت داشته باشند. از آن‌جا که «آزادیِ» موعود، به معنای نفی مالکیت برده توسط ارباب، چیزی جز نوعی رهایی ناقص نیست، سمیرا کواش دیگران را به بازاندیشیِ مفهوم‌های موجود در روایت بردگی فراخوانده است.
برگرفته از کتاب ادبیات من
نوشتۀ سدونی اسمیت و جولیا واتسون
ترجمۀ رویا پورآذر
بدون دیدگاه