کتاب جریده فریده منتخبی از مطالب نشریۀ شکوفه، دومین نشریۀ زنان است که به همت مریم عمید در سال‌های پایانی دورۀ قاجار منتشر می‌شد. این نشریۀ چهارصفحه‌ای، از سال 1291 خورشیدی تا سال 1295 هر دو هفته یک بار در قطع رحلی منتشر می‌شد. با توجه به وضعیت اجتماعی و سیاسی ایران در سال‌های حکومت احمدشاه و وقوع جنگ جهانی اول، سیاست شکوفه هم به‌مرور عوض شد و محتوای تربیتی کم‌کم جای خود را به دغدغه‌های وطن‌دوستانه داد. بعضی از شماره‌های این نشریه به موضوعات مختلفی پرداخته‌اند و بعضی دیگر تنها به یک مطلب اختصاص دارند. گاهی شروع آن با اعلان و اعتذار و اخطار است و گاهی در صفحۀ آخرش کاریکاتور چاپ شده است.
مدرسه چه نام است و شرایط او کدام است؟
مدرسه اسم مکان است از برای تحصیل علم و دانش، نه محل است از برای خودنمایی و آرایش. مدرسه مکان تحصیل معارف و دانایی است، نه محل زینت و خودآرایی. مدرسه جای آداب و تربیت انسانی است، نه مکان وساوس و دسایس شیطانی. مدرسه کارخانۀ آدم‌سازی است، نه مقام هرگونه لهو‌ولعب‌بازی. مدرسه محل است از برای خضوع و خشوع و افتادگی، نه مکان است از برای فروختن نخوت و خودستایی. مدرسه مکان است از برای آموختن هنر و حرفه و صنعت، نه محل است از برای بیکاری و بطالت و کسالت. مدرسه مکان است از برای اطاعت عقل و علم و شرع، نه محل است از برای اجابت اوامر جهل و شهوات نفسانی. مدرسه محل تعلیم و تعلم و تدریس است، نه مکان خدعه و حیله و تدلیس. مدرسه مکانی است که هر کس در او وارد می‌شود در مدت اقامت در مدرسه باید در فکر تدارک روزگار آینده خویش باشد و در این زمان سعی و کوشش نماید که ادارات متعلقه به حیات و زندگی خودش را از هر جهت و هر حیث درست فرماید. چه از بابت آسایش و رحمت و چه از بابت معاد و معاش و مراوده و معاشرت و علم و معرفت. به قسمی‌که چون شخصیت و هویت پیدا کرد و خود منشأ کار و امورات گردید دیگر استاد و معلم و فرمانفرما در هیچ امری لازم نداشته باشد و همۀ کارها و امورات متعلق به زندگی خود را در نهایت صحت و درستی از پیش ببرد.
سال اول، شمارۀ پنجم و شمارۀ هفتم
آگاهی یا حقیقت مطلب
آگاهی یا حقیقت مطلبچنانچه خانم‌های محترمه خوانده‌اند و مسبوق‌اند، اسّ اساس هر مملکت، ترقی و پیشرفت هر ملت، بسته به وجود زن‌های آن‌جاست و اگر خوب ملتفت شوید، خواهید دید که همین است و لاغیر. زیرا که اگر زن نبودی اساس عالم و ادارۀ هر خانواده به کلی منحل شدی. چنانکه همه‌کس می‌داند وجود زن برای اولاد مدخلیت تامه دارد و در حیوانات به‌خوبی دیده شده است که هیچ یک از حیوانات پدر معینی ندارد. یعنی تمام زحمات بچه به عهدۀ مادر است، از پرورش اولیه تا حد بلوغ و انس هم در مادر است، نه در پدر. غالباً دیده شده است اطفال حیوانات بعد از متولد شدن اگر نران جنس به آن بچه دست یابد، او را طعمۀ خود قرار می‌دهد و قس علی هذا.
پس تربیت زن که اول‌معلمه و مربیۀ طفل است واجب است، بل لازم است. حتی به‌تحقیق دیده شده دخترانی که بداخلاق و بی‌تربیت هستند نه تنها در اولادشان اثری دارد بلکه شوهرهای ایشان نیز بعد از چندی مجالست با ایشان رفته‌رفته اخلاق زشت ایشان را خواهند گرفت. چه بعد از مادر مربی مرد، زن خواهد بود. او را به هر طور که بخواهد بار خواهد آورد. اگر به طور تحقیق در مجرمین و مقصرین نظر اندازیم و از زن و اولاد و مادر او سؤال نماییم، خواهیم دید این قبیل اشخاص عیال‌شان هم به عادت خودشان شریک بوده، بلکه در این راه مربی او بوده است. و این مسئله به‌خوبی واضح است و اهمیت آن هم معلوم است. چنانچه دیده یا شنیده‌اید در ممالک مستبده اول سرمی که بر ضد میکروب آزادی و ترقی یک ملت و پیشرفت خیالات ظالمانۀ خود به کار می‌برند همانا جلوگیری از تربیت و تحصیل دختران است. زیرا که به‌خوبی می‌دانند در مملکتی که مادرهای آن‌جا باتربیت باشند دزدی نمی‌شود، وطن‌فروشی نیست، خیانت به مال وجود ندارد، بدبختی نخواهد ماند، فقر عمومی از میان مرتفع خواهد شد و برعکس حب وطن، خدمت، نبوغ، شرف ملی، افتخار مذهبی، فداکاری در راه استقلال وطن و و و و غیره از اول طفولیت در نهاد آن‌ها متمکن خواهد شد. و این نمی‌شود مگر به وجود مادرهای عالمه.
سال اول، شمارۀ ششم
برای مطالعۀ بخش‌های بیشتری از نشریۀ شکوفه، لطفاً کتاب جریده فریده را از فروشگاه اطراف بخرید.
برای دانلود pdf صفحاتی از کتاب این‌جا کلیک کنید.
برای خرید نسخۀ الکترونیکی کتاب جریده فریده هم می‌توانید به اپلیکیشن‌های طاقچه و فیدیبو مراجعه کنید.
بدون دیدگاه