کتاب جریده فریده، منتخبی از مطالب روزنامۀ شکوفه، دومین روزنامۀ زنان ایران است. کتاب دریچهایست به دنیای زنان ترقیخواه دورۀ مشروطه که تلاش میکردند نقش اجتماعی تازهای برای خود تعریف کنند. در روزگاری که صدای زنان عموماً شنیده نمیشد، روزنامههای زنان راهی بودند تا این قشر صدای خود را به گوش دیگر شهروندان و زمامداران مملکت برسانند. شکوفه به صرف زنانه بودنش مهم نیست، بلکه به واسطۀ ابتکارهایی مثل انتشار کاریکاتور و البته به خاطر خود مدیرمسئولش هم جایگاه مهمی در تاریخ ایران دارد.
شکوفه روزنامهای چهار صفحهای بود که در دورۀ چهار سالۀ انتشارش (1291-1295) به موضوعات گوناگونی پرداخت. با وجود همۀ تغییراتی که در فرم و محتوای این نشریه اتفاق افتاده، اما یک نکته در آن ثابت ماند: تلاش و پشتکار مزینالسلطنه، سردبیر نشریه و همکارانش برای بهبود شرایط زنان. این تلاش هم از راه تشویق دختران به علمآموزی بوده و هم از طریق آگاهیبخشی دربارۀ بیماریهای مخصوص زنان و کودکان. نویسندهها در بعضی شمارهها دربارۀ حب وطن و وظایف زنان دربارۀ وطن با مخاطبان حرف زدهاند و در بعضی صفحات راهحلهایی برای مشکلات زناشویی ارائه دادهاند. نکاتی از وضعیت زنان در کشورهای پیشرفته، گزارشهایی دربارۀ شرایط مدارس دخترانۀ ایرانی و انتشار کاریکاتورهایی متناسب با دغدغههای روز بخش دیگری از کوششهای دستاندرکاران روزنامه برای تغییر وضعیت زنان ایرانی بود. مطالب کتاب جریده فریده و فصلبندی آن با توجه به همین دغدغهها انتخاب شده است و معیار اصلی برای گزینش متنها، میزان اهمیت موضوعات مختلف و میزان پرداختن به آنها بوده است.
کتاب جریده فریده تلاش میکند راهی برای آشنایی با یکی از مهمترین نشریات زنان باشد، با این وجود مخاطب کتاب تنها روزنامهنگاران و علاقهمندان به مطبوعات نیستند. پژوهشگران تاریخ، طرفداران حقوق زنان و همۀ کسانی که به تاریخ فعالیتهای اجتماعی زنان علاقه دارند میتوانند از آن بهره ببرند. زبان ساده و نثر شیرین مریم عمید و سایر نویسندگان این کتاب باعث شده تا برای مخاطب عمومی که به دنبال کتابی خوشخوان و تاریخی هستند، خواندنی باشد. این اثر به کوشش زهره ترابی آماده شده است.
در صورتی تمایل میتوانید مقالۀ «و الا دیگر چه بهانه دارند که آبله اطفال را نمیکوبند؟» که از کتاب انتخاب شده را در بیکاغذ اطراف بخوانید.
نشست نقد و بررسی کتاب جریده فریده با حضور زهره ترابی، گردآورندۀ کتاب و منتقدان حامد صلاحی و نفیسه رحمانی در کتابخانۀ مرکزی پارک شهر برگزار شد. ویدئوی این نشست را میتوانید در زیر ببینید:
دربارۀ نویسندۀ کتاب جریدۀ فریده
مریم عمید «صبیۀ مرحوم آقا میرزا سید رضی رئیسالاطباء»، زنی روشنفکر بود که در عمر کوتاهاش هم روزنامۀ شکوفه را منتشر کرد، هم مدرسۀ «دارالعلم و صنایع مزینیه» را تأسیس کرد و هم در شکلگیری «انجمن همت خواتین» به عنوان یکی از اولین انجمنهای زنان ایران نقش مهمی داشت. مزین السلطنه از خانوادهای درباری بود و در کودکی زبان فرانسه و عکاسی آموخت. او دو بار ازدواج کرد؛ بار اول اجباری بود که خیلی زود به جدایی ختم شد، اما بار دوم با خواست خودش و با یکی از روشنفکران زمانش بود. عمید را اولین روزنامهنگار زن تاریخ ایران میدانند که تمام عمرش را صرف مبارزه با جهل و خرافات و بهبود وضعیت زنان کرد.
دیدگاهها
هیچ دیدگاهی برای این محصول نوشته نشده است.