سقراط، فیلسوف یونان باستان و بنیان‌گذار فلسفۀ غرب، دانش و خردی از خود به جای گذاشته که ما حتی در دنیای استارتاپی و پرشتاب امروز هم می‌توانیم از آن استفاده کنیم. آموزهای او ما را به تأمل، فروتنی، پشتکار و تعهد تشویق می‌کند؛ فضیلت‌هایی که مثل دیگر اصول خرد باستان، حتی در پروژه‌های خلاقانۀ مدرن هم کاربرد دارد. جدای از همۀ این‌ها، به عنوان یک مدیر و رهبر استارتاپ، برای موفقیت در کارتان باید بتوانید با خودتان، مردم و دنیا کنار بیایید. ماهیت این فضیلت‌ها در این چند هزار تغییر چندانی نکرده است، پس هنوز می‌توان از آن‌ها برای موفقیت در کار استفاده کرد.
1. پشتکار
«سقوط شکست نیست. شکست زمانی سرمی‌رسد که در همان جایی که سقوط کرده‌اید، بمانید.»
استارتاپ‌ها معمولاً با موانع و مشکلات پیش رویشان شناخته می‌شوند. چه چالش سرمایه‌گذاری و تکرار محصول باشد و چه نوسانات بازار، پشتکار و پافشاری به مدیران استارتاپ این امکان را می‌دهد که بر موانع غلبه کنند و راه جدیدی برای موفقیت بیابند. غلبه بر این مسائل (و دیگر مشکلات) در نهایت موفقیت یا شکست سازمان شما را تعیین می‌کند. و شما بدون استقامت و میل به حرکت رو به جلو، نمی‌توانید به این مهم دست پیدا کنید. به همین خاطر هم هست که «قدرت کاراکتر» یکی از فاکتورهای مهم پیشرفت استارتاپ است.
شما به عنوان بنیان‌گذار استارتاپ، باید شکست‌هایتان را به عنوان بخشی از مسیرتان و فرصتی برای یادگیری ببینید. همزمان هم باید تلاش کنید شکست‌ها و تأثیرهایش را به حداقل برسانید، چون برای رسیدن به پیروزی باید در بازی بمانید و آن را ادامه بدهید.
2. فروتنی و جستن خرد و دانش
«خرد واقعی زمانی به دست می‌آید که بفهمیم دانسته‌هایمان در مورد زندگی، خودمان و دنیای اطراف‌مان تا چه میزان محدود است.»
سقراط بر اهمیت فروتنی و شناخت محدودیت‌هایمان تأکید داشت. دانستن این‌که ما عالم نیستیم و همه‌چیز را نمی‌دانیم، برای موفقیت الزامی است. بنیان‌گذاران استارتاپ خیلی ساده می‌توانند روی ایده ها و تصورات‌شان سرمایۀ زیادی بگذارند، اما این باعث می‌شود روندهای بالقوه را نبینند و فرصت‌های زیادی را از دست بدهند.
پذیرش خردِ سقراط به معنای این است که فعالانه در جست‌وجوی دانش باشیم، دائماً یاد بگیریم، و به واسطۀ بازخورد مشتریان و ارزیابی‌های منطقی بازار، مفروضات‌مان را بسنجیم. سرمایه‌گذاران استارتاپی با داشتن ذهنیتی فروتن می‌توانند استراتژی‌های مبتنی بر بازخوردشان را آغاز کنند و پی بگیرند و به این شکل احتمال ساخت سازمانی موفق را افزایش دهند.
در همین زمینه، مطلب «زایش رؤیا، تحقق رؤیا» را بخوانید.
3. تعهد به برتری
«ما همانی هستیم که مکرراً انجام می‌دهیم، پس برتری و سرآمدی عادت است.»
سقراط اعتقاد داشت که برتری عملی منفرد و تنها نیست بلکه عادتی است که به واسطۀ استمرار اتفاق می‌افتد. بینان‌گذاران و مدیران استارتاپ باید در هر گام از ماجراجویی‌شان تشنۀ برتری باشند. آن‌ها با تمرکز بر ارائۀ محصولات و خدمات استثنایی، فراهم کردن تجربه‌ای عالی برای مشتریان، و بهبود مستمر عملیات‌ها می‌توانند خود را از رقبایشان متمایز کنند. پروراندن فرهنگ برتری‌جویی باعث می‌شود استارتاپ برای موفقیت‌های طولانی‌مدت آماده شود و در بازار پررقیب دوام بیاورد.
4. زندگی تجربی
«زندگی تجربه‌نشده ارزش زیستن ندارد.»
سقراط از خوداندیشی و محک اعتقادات و تصورات فرد دفاع می‌کرد. شما می‌توانید این اصل را با تردید مستمر در مورد انگیزه‌ها، اهداف و استراتژی‌های خود به کار بگیرید. روش سقراط برای تردید کردن در گمان‌ها و مفروضات، به مدیران استارتاپی این امکان را می‌دهد که سوگیری‌های پنهان را بشناسند، شکاف‌هایی که در منطق‌شان وجود دارد را بیابند، و تصمیماتی آگاهانه بگیرند. این کار را می‌توانید به‌راحتی با همکاران‌تان انجام دهید ولی اگر این مسیر را پیش می‌گیرید باید آمادگی به‌چالش‌کشیده‌شدن تصورات و انگیزه‌هایتان را داشته باشید. با سنجیدن تفکرات و به چالش کشیدن خرد سنتی، می‌توانید به انتخاب‌های عمیق‌تری برای استارتاپ‌تان برسید.
در نهایت باید گفت که ایده‌های سقراط راهنمایی ارزشمند برای مدیران استارتاپ است تا در مسیرشان از آن استفاده کنند. فضیلت پشتکار به رهبر استارتاپ کمک می‌کند بعد از شکست برخیزد، درحالی‌که فروتنی او را تشویق می‌کند دائماً یاد بگیرد و خود را با شرایط انطباق دهد. جستن برتری به او کمک می‌کند تا برای بهتر شدن تلاش کند و زندگی تجربی به او این قدرت را می‌دهد تا انگیزه‌هایش را زیر سؤال ببرد و تصمیماتی آگاهانه بگیرد.
♦ برای آشنایی بیشتر با کاربردهای فلسفه در کسب و کار، کتاب فلسفه و رهبران کسب‌وکار را بخوانید.
بدون دیدگاه